‘Ik geloof echt dat als je echt besluit om iets te doen en doorzet, je dingen kunt veranderen’

Je zou kunnen denken dat ze eind dertig is als je een blik werpt op het cv van de in India werkende Amerikaanse ondernemer Jill Ferguson (28). Een enorme drang om de wereld te willen verbeteren, gecombineerd met een hoog arbeidsethos zorgden ervoor dat ze een omvangrijke lijst projecten op haar naam heeft staan. Een kleine greep: ze was directeur van een NGO, ze zette een surfschool op en breidde die uit tot een watersportcentrum, en ze is een van de oprichters van een verantwoord toerisme collectief.

‘Nu ben ik echt geroepen om in actie te komen’

‘Al zolang ik me kan herinneren, heb ik iets positiefs willen doen voor de wereld. In groep acht organiseerde ik een Thanksgiving diner voor daklozen. Tijdens mijn bachelor politicologie deed ik mee aan het programma A semester at sea. Daarbij reisde ik met zeshonderd andere Amerikaanse bachelor studenten de wereld rond, met als doel je kennis vergroten over de landen die je bezoekt. Een van de laatste dagen aan boord, stond ik op het dek naast aartsbisschop Desmond Tutu. Hij zei: “Je hebt nu de wereld gezien. Je hebt het effect van klimaatveranderingen gezien. Je hebt ongelijkheid gezien. Nu is het tijd om zelf in actie te komen.” Ik weet nog dat ik toen dacht: ‘Nu ben ik echt geroepen om in actie te komen.’

Daten

‘Na die reis besloot ik een ommezwaai te maken. Ik besloot om geen rechten te gaan studeren, maar een master te doen over een onderwerp waarmee ik meer impact kon maken. Dat werd Peace and Justice studies. Hoe ik vervolgens in India terecht gekomen? Ik deed veldwerkonderzoek in India voor mijn master en verdiepte me steeds meer in het land. Tijdens mijn studie was ik ook aan het daten met mijn vriend Rahul, die Indiase roots heeft. Hij wilde na zijn studie graag terug naar India. En ik besloot mee te gaan, naar Goa.’

‘Kon ik bewust kapitalisme en sociaal ondernemerschap verbinden?’

‘Binnen een half jaar hadden we surfschool Vaayu geopend. We begonnen met lessen in kitesurfen. Na het eerste seizoen bedachten we twee dingen: we wilden uitbreiden én ik wilde mijn studie gaan toepassen. Toen is Vaayu geworden tot wat het nu is Vaayu village. Baast de surfschool openden we een restaurant, een surf lifestyle winkel, een kledinglijn en een guest house. We zetten ook een artist residency program op en openden een galerie. Ook kun je er terecht voor evenementen en workshops. Voor mij was Vaayu een test. Kon ik bewust kapitalisme en sociaal ondernemerschap verbinden?’

Start-up

‘Of dat is gelukt? We zijn een start-up en hebben nog niet alles kunnen doen wat we willen doen. Maar, we hebben met Vaayu zeker stappen gemaakt. Zeker op het gebied van duurzaamheid. We verkopen geen voorverpakt water en gebruiken geen plastic.’

‘We organiseren zwerfvuil opruimacties op het strand en op straat, en we houden filmavonden met ecologische thema’s en discussies na afloop. Op dit moment zijn we druk bezig met het openen van een tweede Vaayu. We willen graag dat deze vestiging een voorbeeld wordt van duurzaamheid. We gebruiken bijvoorbeeld alleen gerecycled hout.’

Straatkunst

‘Ons artist in residency program heeft ook leuke gevolgen gehad. Straatkunst was iets onbekends in Goa. In ons tweede programmajaar startten er twee Indiase artiesten met straatkunst. Zij legden contact met buitenlandse kunstenaars die in Goa wonen. Nu staan er meer dan 20 schilderingen op muren in Noord-Goa.’

‘Toen wij begonnen, was Vaayu een van de eerste surfscholen in India. Nu zijn er meer dan 28. Veel van de eigenaren zijn van origine lokale vissers. Ze zagen de zee alleen als broodwinning en waren niet met de natuur bezig. Doordat ze nu op een andere manier in contact staan met het water, bekommeren ze zich wél om de natuur. Veel van die surfscholen organiseren nu bijvoorbeeld ook opruimacties.’

‘We willen toerisme – de belangrijkste inkomstenbron van Goa – duurzamer maken’

‘Naast het leiden van Vaayu ben ik een van de aanjagers van een verantwoord toerisme collectief. Een divers gezelschap met hetzelfde doel. We willen toerisme – de belangrijkste inkomstenbron van Goa – duurzamer maken. Welke criteria hanteer je daarbij? En hoe kun je die implementeren? Over dat soort dingen discussiëren we. We hopen binnenkort ook om tafel te gaan zitten met de lokale overheid.’

‘Een van de grootste problemen waar Goa mee worstelt, is afvalverwerking. De straten zijn bezaaid met plastic flessen en volle vuilniszakken. Bewustwording daarvan is een belangrijke eerste stap. Buitenlandse toeristen weten dat afval op straat gooien niet hoort. Veel Indiërs moeten die stap nog maken. Vaak realiseren ze zich niet dat troep op straat gooien grote gevolgen heeft. Verder ontbreekt nog een goede infrastructuur voor het inzamelen van afval. We willen met toeristen en touroperators samenwerken om dit probleem aan te pakken.’

Persoonlijke groei

De Amerikaanse is nu zes jaar aan het ondernemen. Hoe blikt ze terug op die jaren? ‘Als ik terugkijk op mijn verblijf in India ben ik het meest trots ben op mijn persoonlijke groei. Niet dat alles wat ik deed een succes werd. Maar ik ben doorgegaan en heb mezelf telkens kunnen herpakken’

‘Je werknemers zijn ontzettend waardevol bij alles wat je doet.’

‘Ik heb de afgelopen jaren ook geleerd hoe ik de leidinggevende kan zijn die ik wil zijn. Toen ik Vaayu startte, was ik 22 jaar. Ik werd van de ene op de andere dag manager. Ik had wel bijbaantjes gehad vanaf mijn vijftiende, maar manager was ik nog nooit geweest. In het begin was ik zeker niet de meest effectieve manager. Dat heb ik met vallen en opstaan geleerd. Je werknemers zijn ontzettend waardevol bij alles wat je doet. Zij kunnen een project maken of breken. Ik ben van huis uit katholiek en binnen het katholicisme speelt dienend leiderschap een belangrijke rol. Dat probeer ik ook na te streven. Compassievol zijn. Echt naar je werknemers luisteren. Ze stimuleren en motiveren. Iemand te zijn die begrijpt wat er nodig is om vooruitgang te boeken.’

‘Ik heb mezelf voorgenomen dat ik niet alleen de wereld beter wil achterlaten, maar ook dat ik voor altijd student wil blijven. Ik probeer mezelf voortdurend te ontwikkelen. Ik ben niet de allerbeste. Niet de allerslimste. Maar ik geloof echt dat als je echt besluit om iets te gaan doen en doorzet, je dingen kunt veranderen.’

Ondernemerschap

Heeft ze nog tips voor andere ondernemers? ‘Wees tevreden met de kleine stapjes die je maakt en focus niet alleen op een volgend doel. Dat laatste is volgens mij een typische ondernemerseigenschap: vooruit willen. Steeds een nieuwe bestemming om naar toe te werken. Maar ik wil andere ondernemers aanraden om niet de reis uit het oog te verliezen. Waardeer de stappen die je maakt. Ondernemerschap is veeleisend. Als je de kleine successen niet viert, houd je het niet vol en bestaat de kans dat je opbrandt.’